Koroner Arter Hastalığı Nedir?
Koroner Arter Hastalığı, yaygın olarak bilinen bir kalp hastalığıdır. Koroner Arter Hastalığı, oksijen açısından kalbe zengin kan sağlayan koroner arterlerin (kan taşıyan damarların) daralması veya tıkanması sonucu ortaya çıkan klinik tabloya verilen addır. Bu tıkanıklığın veya daralmanın nedeni, zamanla bu arterlerde kolesterol gibi maddelerin birikmesi ile kalp kasına ulaşan kan miktarının azalmasıdır. Aşamalı olarak ilerlemesi nedeniyle yıllarca hastalığa sahip olan insanların herhangi bir belirtisi olmadığı bilinmektedir. Birikim sonucunda oluşan plaklar patlayarak o bölgeye pıhtı birikir ve kalp krizine neden olur. Koroner Arter Hastalığı bundan dolayı ‘sessiz katil’ olarak da adlandırılır.
TÜİK’in yayınladığı raporda, Türkiye’de 2022 yılında yaşanan ölümlerde ilk sırada Koroner Arter Hastalığı gelmektedir.
Koroner Arter Hastalığının Türleri
Hastalığın iki ana formu vardır:
- Kronik Koroner Arter Hastalığı: Koroner arterler, yıllar içinde giderek daralır. Zaman geçtikçe kalbiniz daha az oksijen açısından zengin kan alır. Efor esnasında, ani tansiyon yükselmelerinde, emosyonel streslerde göğüste ağrı, yanma, çarpıntı, göğüste kollara ve çeneye yayılan baskı hissi gibi bazı semptomlar hissedebilirsiniz, bu semptomlar genellikle 3-5 dakika kadar sürer ve dinlenince kendiliğinden geçer. Bu şikayetlerle günlük yaşamınıza devam edebilirsiniz, ancak bu şikayetler kalp damarlarında tıkanmaların olduğunun habercisidir ve ileri tetkik yapılması gereken şikayetlerdir.
- Akut Koroner Sendrom: Acil bir durum olan bir formdur. Ani gelişir. Koroner arterinizdeki plak aniden yırtılır ve kalbinize kan akışını engelleyen bir kan pıhtısı oluşturur. Bu ani tıkanma kalp krizine neden olur. Bu durum sizin acilen bir sağlık kuruluşuna başvurmanızı gerektirir.
Risk Faktörleri
Koroner Arter Hastalığı için çeşitli risk faktörleri vardır. Yaşadığımız dönemde bu risk faktörlerinin tamamını yok etmek mümkün olmasa dahi azaltmak mümkündür. Yaşam tarzında yapılan değişiklikler, beslenmeye dair düzenlemeler, spor ve fiziksel aktiviteler ile dengelemeler risk faktörlerini azaltan genel noktaları belirginleştirir.
- Ailede Kalp Hastalığı Hikayesi
- Kolesterol Yüksekliği
- Yüksek Tansiyon
- Diyabet (Şeker Hastalığı)
- Obezite
- Sigara ve Alkol gibi Zararlı Alışkanlıklar
- Stres
- 45 Yaş Üzeri
- Karbonhidrat ve Yağ Yoğunluklu Beslenmek
- Sedanter Yaşam
- Bozuk Uyku Düzeni
- Uyku Apnesi
- Anemi
- Doğum Kontrolü İlaçları
- Erken Menopoza Girmek (40 yaşından önce)
Koroner Arter Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir, Hangi Testler Yapılır?
Koroner Arter Hastalığının teşhisi için doktorunuz birçok teşhis aracını birlikte kullanabilir:
- EKO (Ekokardiyografi)
- EKG (Elektrokardiyografi)
- Efor Testi
- Sanal Anjiyo (BT Anjiyo)
- Koroner Anjiografi
- Kan Testleri
- Kardiyak MR
Doktorunuz bu testlerden herhangi birini tercih etmek yerine farklı kombinasyonlar ile hastalığı teşhis etmek için birçok test önerebilir.
Koroner Arter Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?
Hastalığın yapısı ve çeşitli noktaları itibariyle tedavi yöntemleri de farklılaşmaktadır. Bu yönüyle sağlıklı beslenmeden, kalp ameliyatına kadar geniş bir tedavi aralığına sahiptir. Hastalığın durumuna, ilerleyişine ve acilliğine göre bir tedavi yöntemi belirlenir. Hastanın yaşı, şikayetleri, semptomları, damar tıkanıklığının veya darlığının derecesi, kalp kasının son durumu gibi özellikler tedavinin yöntemi için önemlidir. Özellikle tedavi ilerlerken yapılması gereken en önemli nokta ise yaşam tarzında yapılan değişikliklerdir. Yaşam tarzında yapılan değişiklikler hastalığın risk faktörlerini azaltarak yapılan tıbbi tedavilerin sonuçlarını daha verimli bir şekilde almanızı sağlayacak. Koroner arter hastalığındaki tedavi seçenekleri şöyle sıralanabilir:
- İlaç Tedavisi ve Yaşam Tarzı Değişiklikleri
- Balon veya Stent İşlemleri
- Bypass Ameliyatı
Unutmayın; Koroner Arter Hastalığı yaşayan kişilerin tedavileri, sizin için yapılan özel testlere ve hastalığınızın son durumuna göre doktorunuz tarafından planlanır.
